Nieuw ‘bedrijfsmodel’: ICT, ‘unbundling’ en ‘rebundling’

Ter illustratie van de veranderingen die zich in de ‘traditionele’ bedrijfskolommen – of keten van waardetoevoeging – voordoen, schetsen we het recente beeld vanuit de automobielindustrie. Ford, als traditionele autoproducent, was productgeoriënteerd en voerde aanbodgestuurd zelf alle activiteiten uit die tot het eindproduct moesten leiden; van staalfabricage tot en met verkoop, men deed alles vanuit de ‘eigen’ organisatie. Massafabricage leidde tot voor kort tot optimalisering van deze processen. De laatste co-working space amsterdam decennia heeft binnen deze productieketen een steeds verdergaande verbijzondering plaatsgevonden. Er zijn gespecialiseerde bedrijven ontstaan voor onderdelen, soms zelfs gebundeld in complete inbouwunits (bijvoorbeeld bekabeling en verlichting). Er is steeds meer uitbesteed (= outsourcing) en er wordt steeds scherper ingekocht. Toeleveranciers zijn/worden upstream (behalve op prijs en kwaliteit) meer en meer geselecteerd op hun flexibiliteit om zich aan productspecificaties aan te passen (=’cosourcing’). Aan de downstream-kant is er een vergelijkbare ontwikkeling. Distributie, marketing en verkoop vallen toe aan gespecialiseerde bedrijven binnen een vooraf afgesproken formule. Importeurs en dealers zijn scherp geselecteerd en hebben weinig vrijheid. Autoproducenten, zoals Ford en General Motors, zijn ‘ketenregisseurs’ aan het worden die hun marktmacht ontlenen aan productontwikkeling (samen met zorgvuldig geselecteerde partners), marketing (van het merk, ook met geselecteerde partners) en daarnaast meestal hun financieringskracht. De laatste tijd vallen geluiden te bespeuren dat nu zelfs wordt overwogen de oorspronkelijke kerntaak, namelijk de productie (= assemblage) te gaan uitbesteden. Inmiddels valt een steeds verdergaande schaalvergroting te constateren in de nog overblijvende mondiaal werkende automotiveconcerns.
Van ‘push’ naar ‘pull’ en multichanneldistributie In de traditionele wijze van zakendoen kon in de goederenstroombesturing vooral een push-model worden onderkend; dat wil zeggen aanbodgestuurd een product of dienst van leverancier naar co-working space eindhoven de (uiteindelijke) klant brengen en steeds waarde toevoegen in elk van de opeenvolgende schakels in de keten of kolom. Inmiddels zien we processen steeds vaker vraaggestuurd worden, waarbij de klant in een pullmodel diep in de keten invloed kan uitoefenen tot het zogenaamde ‘klantontkoppelpunt’ (zie verder in de subparagrafen 12.4. l en l 2.4.6). Daarnaast zien we het beeld snel complexer worden, doordat bedrijven (downstream) veelal gebruikmaken van meer dan één distributiekanaal om producten of diensten naar verschillende doelgroepen of marktsegmenten af te zetten, doorgaans in verschillende versies en/ of andere verschillende merken, zogenaamde ‘multichannel’-distributie. Vaak doen ze dit dan ook nog eens in samenwerking met andere partijen, denk aan franchisepartners of onafhankelijke intermediairs.