Ik leg het levensverhaal van Farkas Horvat weg en denk aan de verschrikkingen, die de Joodse bevolking heeft moeten doorstaan in de Holocaust. Het toeval heeft ervoor gezorgd dat Farkas het kamp Auschwitz heeft overleefd. Want stel dat die man bij aankomst hem niet had gewaarschuwd, dan was Farkas direct naar de gaskamers afgevoerd en was er een leven verloren gegaan. Maar niet alleen het toeval, ook zijn tomeloze verlangen om te blijven leven zodat hij ooit zijn ouders, zusjes en broertje weer in de armen kon sluiten, was bepalend voor zijn overleven in deze hel. Waren de toevallige ontmoetingen met de mensen die hem de juiste aanwijzingen gaven, slechts toeval of waren zij het gevolg van zijn tomeloze verlangen om zijn ouders, broer en zussen ooit weer te zien? Niemand zal het weten. Terwijl ik onder de indruk van het verhaal naar de gebrandschilderde ramen van de bibliotheek staar, komt professor Markowitz binnenlopen en gaat bij mij aan tafel zitten. “Heb je het verhaal van Farkas Horvat gelezen?” Ik knik. “Hoe kon Farkas onder deze gruwelijke omstandigheden overleven? Wat heeft ervoor gezorgd dat hij elke dag zijn hoofd met zand kantoorruimte schiphol rood maakte en zijn borstkas vooruitstak om niet door de doodsarts Josef Mengele te worden uitgekozen voor medische experimenten of om direct naar de gaskamers gestuurd te worden?” “Misschien was het zijn verlangen om zijn familie weer te
zien.” “Juist Nick, ik heb Farkas Horvat een paar jaar geleden opgezocht en hem deze vraag gesteld. Door het toeval werd Farkas niet op de eerste dag direct doorgestuurd naar een van de gaskamers, wat bij de rest van zijn leeftijdsgenoten wel is gebeurd. Zijn kracht noemde hij het ontembare verlangen om zijn familie weer te zien en in leven te blijven. Hij accepteerde de dood simpelweg niet. Hij is meermaals door het toeval gered en zijn geluk en zijn sterke lijf zijn zeker ook factoren geweest. Maar als hij het mentaal gezien had opgegeven, had hij Auschwitz zeker niet overleefd.”